حرکت امام علی علیه السلام به سوی صفین

حضرت امام علی علیه‌السلام پس از رأی قاطع مسلمانان به وی و انتخابش به خلافت اسلامی، در صدد برآوردن انتظارات و درخواست‌های به حق مردم در اجرای عدالت الهی برآمد و در این راه همت فزاینده‌ای گماشت و نخستین اقدامات آن حضرت، عزل عاملان و حاکمان غیرصالح از حکومت و نصب افراد شایسته به جای آنان بود.

تمامی حاکمان و عاملان منصوب عثمانِ مقتول، در برابر اقدامات حضرت علی علیه‌السلام ناچار به تسلیم و یا فرار از محل حکومت خود شدند و حضرت علی علیه‌السلام به جای آنان افراد صالح، کاردان و دلسوزی منصوب کرد؛ ولی حاکم شام از تبعیت امام علی علیه‌السلام سرباز زد و در صدد کارشکنی و افساد و فتنه‌جویی برآمد.

معاویه بن ابی‌سفیان که از زمان خلافت عمر بن خطاب به حکومت شام منصوب و در خلافت عثمان نیز پایه‌های حکومت خویش را تقویت کرده بود، در برابر رأی مردم و انتخاب حضرت علی علیه‌السلام گردنکشی و یاغی‌گری نمود و با بهانه قرار دادن قتل عثمان بن عفان در صدد سرپیچی از فرمان حضرت علی علیه‌السلام برآمد.

آن حضرت نامه‌هایی برای وی ارسال و او نیز پاسخ‌هایی برای امام علی علیه‌السلام فرستاد، ولی عاقبت بر لجاجت خویش باقی ماند و برای مخالفت و دشمنی آشکارتر با امام علی علیه‌السلام به سوی عراق هجوم آورد. امام علی علیه‌السلام نیز در روز پنجم شوال سال ۳۶ قمری یاران و سپاهیان خویش را از کوفه به سوی سرحدات شام گسیل نمود.

امام علی علیه‌السلام در کوفه، ابومسعود عقبة بن عامر انصاری را جانشین خویش قرار داد و به همراه لشکریان رزمنده و خداجوی خویش از کوفه خارج شد. آن حضرت از کوفه به "مدائن"، پس از آن به "أنبار" و آنگاه به "رقّه" رفت و در میان راه سپاهیان جدیدی به وی پیوستند.

اهالی "رقه" به دستور مالک اشتر نخعی، پل بزرگی بر روی رودخانه فرات در محل "منبج" احداث نمودند و سپاهیان حضرت علی علیه‌السلام از آن پل عبور کرده و در سرزمین "صفین" در برابر سپاهیان معاویه بن ابی‌سفیان قرار گرفتند و سرانجام، نبرد سنگین و بزرگ صفین در نخستین روزهای ماه صفر سال ۳۷ قمری میان طرفین آغاز گردید.

پانویس

منابع

• مؤسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام

منابع برای مطالعه بیشتر:

• وقايع الايام شيخ عباس قمی، ۵ شوال.